رویکرد بیلفلد و دلالتهای آن برای تاریخنگاری اندیشه سیاسی در ایران معاصر
نویسنده
چکیده مقاله:
مورخان بیلفلد، در کنار سایر مکاتب مهم تاریخنگاری، در نیمة دوم قرن بیستم میلادی به موفقیت‌هایی در ارائة رویکردی جدید برای مطالعة پدیده‌های اجتماعی دست یافته‌اند. در این رویکرد، مورخان با تأکید بر نظریه‌های کلان علم اجتماع بر این باورند که مطالعة ساختارها، کلیت‌ها و روندها در یک برهة زمانی به‌خصوص دوران معاصر باید در دستور کار مورخ اجتماع باشد، در نتیجه، مطالعة سایر ابعاد پدیده‌ها باید داخل پرانتز قرار گیرد. مقالة حاضر بر این مدعاست که رویکرد مذکور می‌تواند دلالتهای مهمی برای تاریخنگاری ایده‌ها، در معنای موسع کلمه، و اندیشة سیاسی در ایران داشته باشد؛ دلالتهای معرفتی مهمی مانند پیوند دادن ایده‌ها و اجتماع، تأکید بر مطالعة روندهای شکل‌گیر ایده‌ها و در نهایت، توجه به ساختارهای کلی و جمعی ایده‌ها. اما در دلالتهای انتولوژیک، رویکرد مذکور با تقدم بر هستی‌ها، اهمیتی برای وجودِ ایده‌ها و اندیشه‌ها قائل نمی‌شود و در دلالتهای روشی، کاربست شیوه‌های کمی از طریق این رویکرد نمی‌تواند راهی به‌سوی فهم ایده‌های سیاسی به‌طور کلی داشته باشد. بنابراین، رویکرد بیلفلد به لحاظ معرفتی در برخی موارد می‌تواند واجد دلالتهای مهمی برای تاریخ ایده‌های سیاسی به‌خصوص در ایران باشد، ولی به لحاظ انتولوژیک و روشی، در حیطة تاریخنگاری ایده‌ها دلالتهای آن باید دچار جرح و تعدیل‌های متهورانه شود تا از قبلِ آن بتوان فهمی بسنده از پدیده‌های تاریخی در ایران به‌دست داد.
منابع مشابه
گونه‌های فرهنگ سیاسی در ایران معاصر و دلالتهای آسیب‌شناختی آن برای ثبات سیاسی و جامعۀ مدنی
گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی در ایران معاصر و بررسی آسیب‌شناختی آن از منظر مؤلفه‌های دوگانۀ توسعۀ سیاسی مسئلۀ اصلی مقالۀ حاضر است. استدلال نظری مقاله این است که چنانچه فرهنگ سیاسی یک جامعه و مؤلفه‌های اصلی آن تضمین‌کنندۀ ثبات سیاسی و تقویت‌کننده جامعۀ مدنی ـ به‌مثابۀ مؤلفه‌های اساسی توسعۀ سیاسی ـ نباشند، پیامدهای آسیب‌شناختی خواهند داشت. از نظر روش‌شناختی، مطالعۀ حاضر به شیوۀ اسنادی و با کاربرد ر...
متن کاملتبیین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز با نظر به کاربرد آن در بهبود خلاقیت نظام آموزشی ایران
زمینه: خلاقیت نیروی پیش برنده تمدن به جلو و پاسخی مدرن به مسائل و مشکلاتی است که با تغییرات سریع تکنولوژیکی و اجتماعی همراه می باشند لذا پرورش آن یکی از اولویت های نظام های آموزشی جهان است. هدف: این پژوهش در صدد تبیین دلالتهای اندیشه ریزوماتیک ژیل دلوز با نظر به کاربرد آن در بهبود خلاقیت نظام آموزشی ایران است. روش: روشهای پژوهش تحلیل مفهومی و روش استنتاجی متناسب با دو پرسش پژوهشی انتخاب شده اس...
متن کاملبازسازی اندیشه دینی در ایران معاصر و تأثیر آن بر بازیابی تمدن اسلامی
جهان اسلام در دو قرن اخیر در کنار عوامل تاریخی و فکری که بر فرآیند عمومی تمدن اسلامی و رکود آن اثر گذشته، با چالش جدی‌تر رشد و گسترش تمدن غربی روبرو بوده است. در قبال چنین چالشی، متفکران مسلمان کوشش های گسترده انجام دادند تا ضمن بازسازی فکر دینی، پاسخی درون دینی برای رهایی جهان اسلام از سلطه تمدن و فرهنگ غرب ارائه کنند. بدون تردید این بازسازی راه را برای گشایش مرزهای تجدید حیات تمدن اسلامی با...
متن کاملالهیات سیاسی ایده‌ی شهروندی در ایران معاصر
نخ تسبیح شهروندی جدید در غرب، عنصر مدنی است؛ عنصری که هابز آن را بنیاد نهاد و لاک به نوعی تقویت‌اش نمود و روسو علی‌رغم نقدهای جدّی بر آن و واردکردن عناصر سیاسی، ناسیونالیستی و از همه مهمتر اجتماعی-اقتصادی، هم‌چنان عنصر مدنی را به عنوان عنصر مقوم شهروندی جدید حفظ کرد و نهایتاً ایده‌ی شهروندی توانست علی‌رغم تعارض‌ها و حتی تباین‌ها در عالم نظر، به مبنای زیست سیاسی در ساحت عقل سلیم غربی تبدیل شود. ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 50 شماره 1
صفحات 211- 228
تاریخ انتشار 2020-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023